شاید شما نیز با یک کتاب ، قطعه موسیقی یا یک فیلم سینمایی برخورد کرده باشید که دارای موضوع و محتوای جالبی بوده است ، اما به دلیل ناتوانی یا کمبود امکانات در دسترس کارگردان ، هنرمند یا مولف ، این فرد نتوانسته است ایده های نویسنده اثر یا طراح اولیه آن را به خوبی پیاده کرده و محصولی مخاطب پسند را خلق کند .
در خصوص ویرایش مقاله انگلیسی حرفه ای نیز چنین است . در موارد متعددی پیش می آید که نویسنده اثری علمی آن را به خوبی ساخته و پرداخته کرده ، عیوب آن را رفع کرده و حتی با زبان فارسی آن را چنان نگاشته است که نظر هر خواننده ای را جلب و او را جذب خود کند ، با این حال مشکلات آنجایی پدیدار می شوند که قرار است این یادداشت به زبان انگلیسی برگشته و با عرضه در قالبی بین المللی به دست علاقه مندان این موضوع در سراسر جهان برسد .
در چنین شرایطی چنانچه حاصل دسترنج این فرد به مترجم و در مرحله بعدی آن ویراستاری ناوارد بیافتد ، همچون سپردن کار به کارگردانی غیرحرفه ای فیلمنامه را خراب و در عمل ماحصل زحمات این فرد را به باد می دهد . پس یافتن ادیتوری باسابقه و توانا مرحله مهمی در ویرایش یک مقاله انگلیسی می باشد .
اگرچه در محافل گوناگون از هوش بالای ایرانیان – به ویژه در داخل کشور – صحبت می شود ، اما این هوش در وهله اول زمانی مفید است که در راه درستی صرف شود و از آن مهمتر در محصولی فیزیکی یا سندی ملموس به اثبات برسد . در همین رابطه اگر تحصیل و پیشروی در یک رشته تحصیلی را مصداقی از هوش بالای یک فرد بدانیم – هرچند چنان موفقیتی ممکن است با تکیه بر تلاش و ممارست شبانه روزی او به دست آمده باشد و هیچ ربطی به هوش وی نداشته باشد – زمانی می توان فرد مذکور را باهوش ، متخصص و مسلط به مفاهیم رشته و حرفه خود دانست که به عنوان صاحب نظری کارکشته مسئله مهمی را حل ، مشکل بزرگی را برطرف ، راه جدیدی برای انجام یک کار را کشف و یا مفاهیم جدیدی را به همکاران خود عرضه کرده باشد .
در دنیای علم و دانش و در سطوح بین المللی ، این کار تنها با ارائه مقالاتی در قالب هایی استاندارد و از پیش تعریف شده امکان پذیر است ؛ در نتیجه زمانی می توانیم به مدارج مذکور برسیم که نتیجه تحقیقات خود را به زبان انگلیسی برای کارشناسان خارجی بفرستیم . بی تردید دانشمندان بسیاری در کشورمان وجود دارند که با وجود تسلطی مثال زدنی به کار خود ، شناختی قابل قبول از زبان انگلیسی نداشته و در راه برگرداندن صحیح و اصولی دانسته هایشان به زبانی دیگر ناتوانند . در همین رابطه می توان گفت ویرایش مقاله انگلیسی بزرگترین دغدغه این افراد می باشد که بواسطه همکاری با ویراستاری مسلط و الیت می توان احتیاجات امر را برآورده کرد .
وقتی مقاله ای را برای ویرایش مقاله یا ترجمه مقاله بررسی می کنیم، اولین نکته ای که نظر ما را جلب می کند، ساختار پاراگرافهای آن است
هر مقاله ای یک عنوان دارد و خوانندگان می دانند کجا باید دنبال آن بگردند یعنی بالای اولین صفحه مقاله. خوانندگان می دانند که پس از عنوان، چکیده آمده و پس از آن هم معمولا ادبیات موضوع می آید.
درست همان قدر که یک خواننده انتظاراتی راجع به ساختار کلی مقاله دارد، او درباره این که چطور یک بخش، پاراگراف، یا جمله باید ساختاربندی شده باشد نیز توقعاتی دارد. این توقعات نسبت به انتظارات مربوط به جایگاه چکیده و… ناخودآگاه تر و ضمنی تر هستند. اما، در هر صورت بر اساس این استوار است که خواننده معمولا چگونه اطلاعات را در یک بخش، پاراگراف، یا جمله پیدا کرده و دریافت می کند.
هر پاراگراف مثل جهانی خرد در یک مقاله می باشد: عنوان خود را دارد (Topic Sentence)، و جملات دیگر همانند بخش های مختلف مقاله عمل می کنند و جمله آخر مثل نتیجه گیری است.
پس نکات مهم پاراگراف نویسی برای هر قسمتی از هر section (به غیر از اولین پاراگراف) معمولا به صورت زیر است:
سه المان این ساختار را به تفصیل در قسمت های آینده خواهیم دید. هدف شما این است که به خواننده نشان دهید که پاراگراف شما چطور در بافت آن چه که پیش و پس از آن آمده، جای می گیرد. شما باید اطلاعات را برای خواننده سازمان دهی کنید و طوری نباشد که مجبور بشود اطلاعاتی را که شما به او می دهید، خودش سازمان دهی کند. «تنها یک ایده خاص باید در هر جمله بیان شده و تنها یک ایده کلی (ایده شفاف مرکزی) باید در هر پاراگراف توصیف شود»K
نوشته خوب تا حد زیادی وابسته به نقشی است که شما از خواننده انتظار دارید و البته تلاشی که از آن ها انتظار دارید تا انجام دهند. اما این نقش از فرهنگ به فرهنگ به شدت متفاوت است. جالب این جاست که نوشتار شرقی بیشتر خواننده-مسئول (reader-responsible) است یعنی از خواننده انتظار می رود همه نکات را در جا متوجه شود. اما نوشتار غربی و خصوصا انگلیسی نویسنده-مسئول (writer-responsible) است یعنی نویسنده طوری نوشته را می نویسد که خواننده با کمترین مشکل و بیشترین سرعت متن را دنبال کند. پس در متن مقاله انگلیسی شما مسئولید، خواننده باید با کمترین تلاش متن شما را درک کند و البته پاداش این کار چاپ مقاله و مضاف بر آن ارجاع هر چه بیشتر به مقاله شماست.
امروزه علاوه بر کتابهای چاپی، کتابهای الکترونیکی خوانده شده روی صفحه نمایش نیز از محبوبیت خاصی برخوردار شده اند. از آن جایی که ما اغلب اطلاعات را سریع می خواهیم، خصوصا وقتی که در اینترنت جستجو می کنیم، بیشتر عمل اسکن کردن را انجام می دهیم. به این معنی که تک تک کلمات را نمی خوانیم بلکه در آن واحد چند کلمه به جلو جهش می کنیم. فاصله این پرش (بر اساس تعداد کلمات یا جملات) بستگی به ارزشی دارد که کلمات به جستجوی ما می دهند. اگر بی ارزش تلقی بشوند، از آن ها به سرعت عبور می کنیم.
اگر هم چنان کلمه یا حرف ارزشمندی را نبینیم، به جای حرکت از چپ به راست، چشمان ما از بالا به پایین متن را نگاه می کنند. در واقع برای پیداکردن اطلاعات مورد نیاز خود عمودی و نه افقی حرکت می کنیم.
طبق آخرین پژوهش ها، امروزه دیگر تمرکز بیش از 30 ثانیه روی متن مشکل شده است. برای همین، باید به سرعت بتوانید مهم ترین نکته مقاله خود را به دید خواننده برسانید. که البته نگارش خوب مهم ترین ابزار انجام این کار است.
جالب این جاست که مشخص شده تنها نیمی از کسانی که مقاله ای را شروع می کنند، آن را تا انتها می خوانند و باز جالب تر این که اگر متن آنلاین باشد، این تعداد به یک پنجم کاهش پیدا می کند.
پس، تمام این نکات برای ما حائز اهمیت هستند. کسی مجبور به خواندن مقاله شما نیست. اگر خواننده آن را مفید، جالب، یا حداقل لذت بخش نبیند، و حس کند که بدون در نظر گرفتن آن ها متن نوشته شده، به راحتی خواندن را کنار خواهد گذاشت. به همین راحتی یافته های شما به فراموشی سپرده می شوند.
تک تک کلمات مورد استفاده شما باید توسط خواننده فهمیده شوند. سبک آن باید خاص، قاطعانه، و مختصرمفید باشد. همه چیز باید مربوط و وارد باشد. عموما خوانندگان تنبل هستند و در عجله. آن ها باید هر چیزی را که می خوانند همان بار اول متوجه شوند. خواننده را مجبور نکنید که تا انتهای جمله، پاراگراف یا بخشی خاص منتظر بماند تا تک تک قطعات این پازل را کنار هم بچیند. به جای یک پازل، یک نویسنده خوب انگلیسی نوعی زنجیر را به عنوان مدل نوشتاری خود در ذهن دارد. در هر جمله، هر کلمه زنجیری را می سازد تا معنای جمله را شفاف کند. با شکل گیری زنجیره های مختلف بین جملات، خواننده لینک-به-لینک و قدم به قدم به سمت نتیجه گیری نویسنده حرکت می کند.
هم در ویرایش مقاله و هم ترجمه مقاله، تمرکز ما بر روی داوران مقاله است.
به خاطر داشته باشید که داوران اجباری برای بازبینی مقاله شما ندارند: داوران، مقاله شما را در وقت آزاد خود می خوانند و هیچ گونه مشوق مالی برای این کار ندارند. لذا، هر کاری که می توانید برای آسان تر کردن و جذاب تر کار داوران انجام دهید: یعنی انگلیسی واضح، چیدمان شفاف، جداول مشخص و غیره. بدین ترتیب، شانس چاپ مقاله خود را بالا می برید.
طوری بنویسید که حتی یک غیرمتخصص یا کم تجربه هم بتواند آن را درک کند: حوزه های علمی هر روز تخصصی تر می شوند و حجم ادبیات موضوع افزایش می یابد. پس باید حین نوشتن در نظر داشته باشید که خواننده ممکن است به اندازه شما متخصص نباشد.
مقاله خود را برای یک متخصص به اندازه کافی جالب نمائید: منظور بیشتر گنجاندن جزئیات کافی برای مشتاق نگاه داشتن داوران است.
به علاوه، اکثر ژورنال ها یک چک لیست برای چاپ یا رد مقاله دارند که می توانید آن ها را از همکاران یا اساتید دانشگاه و حتی خود ژورنال نیز دریافت کنید.
مهم ترین معیارها عبارتند از:
همواره داوران مقاله را در ذهن خود داشته باشید.
داوران مقاله باید بخشی از تمرکز شما حین نوشتن مقاله باشند. آن ها هستند که درباره سرنوشت مقاله شما تصمیم گیری می کنند.
این افراد کسانی هستند که اکثر ادیتورهای ژورنال های مختلف سعی دارند تا مقاله ها را به آن ها ارجاع دهند. این متخصصین، بیشترین دانش و اطلاعات را راجع به موضوع مقاله داشته و لذا مناسب ترین فرد برای انجام بازبینی مقاله هستند. البته معمولا فرصت کمی برای انجام چنین کاری دارند خصوصا با علم این که بعضی از آن ها حدود 10 مقاله در ماه دریافت می کنند. این متخصصین بیشتر به دنبال این هستند تا ببینند آیا مقاله شما از لحاظ علمی منطقی است یا خیر. آن ها معمولا خیلی با مشکلات زبان انگلیسی سروکار ندارند البته به شرط آن که وضعیت انگلیسی آن قدر ضعیف نباشد که کلا درک مقاله را غیرممکن کند. این داوران معمولا وقتی برای انجام تحلیل جزئی تک تک جملات مقاله ندارند.
این داوران مقاله نیز شبیه به داوران شماره 1 هستند با این تفاوت که وقت بسیار آزادتری دارند زیرا که دیگر به صورت رسمی کار نمی کنند. از آن جایی که وقت کافی در اختیار دارند، بسیار بیشتر وارد جزئیات می شوند: هم از لحاظ علمی و هم از لحاظ سطح زبان انگلیسی.
همراه با ظهور این تعداد ژورنال های آنلاین، هر روزه بر شمار مقالات چاپ شده افزوده می گردد. این یعنی این که متخصصین رده بالا به شدت مورد نیاز هستند. این متخصصین گاها ضمن کسب اجازه از ادیتور ژورنال، مقاله را در اختیار یکی از دانشجویان دکتری قرار می دهند. معمولا وقتی که بازبینی مقاله برای ژورنال های رتبه پایین تر درخواست می شود، این حالت پیش می آید. مسلما سطح دانش یک دانشجوی دکتری آن قدر هم بالا نیست اما دلیل هم نمی شود که نتوانند ارزیابی خوبی از کار شما داشته باشند.
با مطالعه تاریخ و بررسی سرگذشت اندیشمندان ، در میابیم که آثار بسیاری از آنان در اثر هجوم قوم های م ، آتش سوزی ، سیل ، سرقت و یا به مرور زمان از بین رفته و ناپدید شده اند . چه بسا مقالات و مباحثی که مطرح گشته اند و به دلیل همین فقدان ، امروزه از بهره گیری از آنان محرومیم . با نگاهی دقیق تر به این معضل ، می توان آن را به آثار هنری مانند تولید فیلم های سینمایی ، قطعات موسیقی ، اشعار و کتب ادبا و سایر پدیده های میرا بسط داد . در همه موارد فوق ، وجود نسخه ای برابر اصل یا محافظت دقیق و حساب شده از آن ها ، می توانست از تخریب این آثار جلوگیری کند . در همین رابطه ، موسسات فراوانی بوجود آمده اند که به منظور نگهداری و طبقه بندی متون علمی ، به جمع آوری مقالات ارزشمند می پردازند . شاید مهمترین مجموعه فعال در حیطه فوق موسسه بوجود آمده حاصل از تلاش ها یوجین گارفیلد ، یا همان شرکت تامسون-رویترز باشد . یوجین گارفیلد (Eugene Garfield) یا پدر مصورسازی علم ، شخصی بود که برای اولین بار در دهه 70 میلادی ، به فکر طبقه بندی اصولی مقالات علمی افتاد . وی با ابداع روش های مختلف علم سنجی و ترسیم نقشه ی تاریخی علم ، تاریخ نگاری علم امروزی را پایه ریزی کرد تا بدین واسطه ، علاوه بر ترسیم نقشه راهی برای محققان نوپا ، از تکرار مکررات و سرقت های ادبی نیز جلوگیری شود . ISI که یکی از مهمترین ابداعات وی می باشد ، سبب شده است تا سالانه ، علاوه بر حفظ آثار علمی ارزشمند و نشر آن ها ، محققان فعال در حوزه ای خاص ، به منابع موجود از رشته تحصیلی خود دستیابی داشته باشند . از سویی دیگر ، ISI شاخصی برای میزان اعتبار یک نوشته است . متاسفانه یا خوشبختانه ، اهمیت ISI در نظام آموزش عالی کشورمان به حدیست که یک مقاله به صرف چاپ در مجله ای ISI دارای ارزش علمیست و میزان اهمیت آن ، با بالا رفتن اعتبار و درجه مجله مذکور بالا می رود ، بی آنکه به درون مایه تحقیقات توجه شود . از این روی یکی از دغدغه های محققان و صاحب نظران ، چاپ شدن مقاله هایشان در ژورنالی معتبر می باشد . از هزاران عنوان مجله ای که عضوی از ISI می باشند ، درصد خاصی از آن ها همواره عضو ثابت این مجموعه اند ، به عبارت دیگر احتمال ورود و خروج مجلات علمی مختلف در این استاندارد محتمل است . یکی دیگر از چالش های پیش روی نویسندگان این حوزه در تدوین و ویرایش مقاله ISI موضوع این فعالیت است . ذات مقاله نویسی علمی ، خلق مفاهیم و روابط جدید می باشد ، اما همین خلق موضوع نیز باید در چارچوب خاصی بگنجد . معمولا ویرایش مقاله مورد نظر در شاخه های اصلی علوم کشاورزی ، ریاضیات ، شیمی ، کامپیوتر ، مواد ، هوا فضا ، فیزیک ، زیر مجموعه های پزشکی نظیر پزشکی بالینی ، روانشناسی / روانپزشکی و همچنین علوم اجتماعی – عمومی مانند اقتصاد / کسب و کار انجام می پذیرد . علاوه بر این موضوعات زمینه هایی مانند زیست شناسی مولکولی ، بیوشیمی و ژنتیک که ترکیبی از دو یا چند شاخه اصلی می باشند نیز موضوعات قابل قبول نگارش و ویرایش مقاله ISI می باشند .
سرعت بالای گسترش علم و زایایی روزافزون آن بر شخصی پوشیده نیست . اختراع وسایل و ابزار جدید ، انتشار روش های متنوع علمی در برخورد با پدیده های گوناگون ، کشف مواد و ترکیبات جدید و ابداع متدهای نوین در برخورد با این پدیده ها ، گوشه ای از این تغییر و تحولات ناشی از توسعه علم است . بارها و بارها جملاتی با این مفهوم شنیده ایم که علم یک روز یا یک ساعت پیش نیز قدیمی بوده و اطلاعات بشری در لحظه بهبود می یابد ؛ شاید در نگاه اول این جمله اغراق آمیز باشد ، ولی با توجه بیشتر به مفهوم آن در می یابیم که با وجود گستردگی شاخه های متعدد علمی ، زیر شاخه های آن ها و همچنین وجود و تولید مباحثی در حکم پیوند دهنده زیر شاخه های مختلف با یکدیگر ، این جملات خیلی هم دور از واقعیت نیست . در این میان برخی از آزمایشات و نتایج آن ها و همچنین برخی روابط تئوریک برای سایر اندیشمندان حائز اهمیت بوده و برخی دیگر برای مردم عادی مهم و شایان توجه می باشند . به عنوان مثال ارائه توضیحات پیشرفته و مدل سازی های پیچیده از نظریه ریسمان در فیزیک کوانتوم ، برای فردی جذاب و هیجان انگیز است که به الفبای این علم مسلط بوده ، اطلاعاتی هرچند اندک از اصل این نظریه داشته باشد و در نتیجه آگاهی از دست آوردهای جدید به معلومات وی می افزاید . در چنین شرایطی ، دانشمندانی که در یک حوزه کار می کنند ، می توانند بخشی از مطالعات خود را با این اطلاعات تطبیق داده ، اصلاح کنند و یا از آن به عنوان شالوده اصلی تحقیقات بعدی خود استفاده نمایند . از سویی دیگر ، برخی از جنبه های علم برای عامه مردم جذاب بوده ولی دانشمندان صاحب سبک در هر رشته ، علاقه چندانی به آگاهی از آن ها ندارند . به عنوان مثال در یک مقاله های علمی ، با توجه به اصول فیزیکی و شیمیایی غلات ، دانشمندان دریافته اند که زمان مناسب برای نگاه داشتن یک بیسکویت در چای n ثانیه می باشد . در نگاه اول ، وجود چنین اطلاعاتی برای یک دانشمند فعال در حوزه مواد غذایی ، نه تنها جذاب به نظر نمی رسد ، بلکه تاسف بار نیز می باشد ، اما باید توجه داشت که در این پهنه گیتی ، انسان های فراوانی نیز وجود دارند که اطلاع از چنین دانسته هایی را مفید دانسته و به آن علاقه مندند . از این روی سازمان های ذیصلاح با طبقه بندی چنین مقالاتی در دسته های مجلات علمی و ژورنال علمی ، به شیوه نشر و میزان اهمیت آن ها سر و سامان داده اند . در همین راستا ، مجلات ، ماهنامه ها و هفته نامه های فراوانی وجود دارند که با بیان ساده مسائل علمی برای عوام و همچنین ارائه گزارشات و اخبار جذاب در این زمینه ، تشنگان علم را سیراب می کنند . اما در سطوحی بالاتر و به نوعی جدی تر ، ژورنال های علمی قرار دارند . این ژورنال ها که هریک از آن ها مختص یک رشته دانشگاهیست ، عموما مملو از مقالات دست اول ، نتایج حاصل از یک پژوهش و همچنین نقد یک کتاب یا مقاله دیگر می باشند . این مجلات که میدانی برای ارائه نظرات دانشمندان جوان می باشد ، به وسیله ای برای اشتراک نظرات ، استفاده از آن ها و همچنین دستیابی به تکاملی علمی تبدیل گشته است . در این میان ، انتشارات مؤسسه اطلاعات علمی (Institute for Scientific Information) یا ISI به عنوانی مرجعی قابل قبول ، در شماره های خود ، جدید ترین و با ارزش ترین مقالات علمی صاحب نظران سراسر دنیا را در منتشر می کند . در همین راستا ، افراد فراوانی هستند که علم و تجربه نگارش یک مقاله را داشته ، اما در ویرایش مقاله خود قوی نیستند لذا در چنین مواقعی مجموعه ای نظیر ادیت الیت ، با بهره گیری از نیروی مجرب خود ، ویرایش مقاله انگلیسی ISI و آماده سازی آن برای نشر را بر عهده می گیرد .
درباره این سایت